Giữ hồn Khmer trong nhịp sống mới của Vĩnh Long
(TITC) – Nằm giữa giao điểm của vùng Đồng bằng sông Cửu Long và miền duyên hải, Vĩnh Long được thiên nhiên ưu đãi hệ sinh thái phong phú cùng nguồn tài nguyên văn hóa đặc sắc. Trên mảnh đất này, dấu ấn của cộng đồng người Khmer hiện diện đậm nét qua những ngôi chùa rực rỡ sắc vàng, những điệu múa dân gian và lễ hội ngập tràn màu sắc tín ngưỡng.
Hơi thở văn hóa giữa lòng quê
Phát huy lợi thế về bản sắc Khmer, tỉnh Vĩnh Long đã và đang khai thác đa dạng các sản phẩm du lịch văn hóa, tạo nên sức hút riêng cho du lịch địa phương.
Tại Làng Văn hóa, du khách được đắm mình trong không gian văn hóa truyền thống, tham quan Ao Bà Om, chùa Âng, Bảo tàng Văn hóa dân tộc Khmer và thưởng thức những tiết mục nghệ thuật đặc sắc như múa Rô băm, múa trống Chhay-dăm, hay dàn nhạc ngũ âm vang vọng.
Câu lạc bộ văn hóa nghệ thuật Khmer ở xã Cầu Kè, tỉnh Vĩnh Long giao lưu văn nghệ với du khách trong dịp Tết Chôl Chnăm Thmây năm 2025. Ảnh: Internet
Du khách còn có thể trải nghiệm cùng nghệ nhân chế tác mặt nạ, điêu khắc gỗ mỹ nghệ, hoặc thưởng thức món ăn dân tộc Khmer như bánh ống, cốm dẹp hương vị dân dã gắn liền với ký ức tuổi thơ của người Khmer Nam Bộ.
Nghệ nhân Ưu tú Lâm Phene, ở xã Song Lộc, chia sẻ: “Gia đình tôi thường biểu diễn múa dân gian, đánh đàn Tà khê và giới thiệu nhạc cụ, đạo cụ do chính tay mình chế tác. Khách đến đây không chỉ xem mà còn được hòa mình vào không gian văn hóa Khmer đậm đà bản sắc.”
Không xa đó, Bảo tàng Văn hóa dân tộc Khmer tại phường Nguyệt Hóa là nơi lưu giữ hơn 1.000 hiện vật phản ánh đời sống, tín ngưỡng và phong tục của đồng bào Khmer.
Ông Lê Thành Vinh, Giám đốc bảo tàng, cho biết: “Từ khi đi vào hoạt động năm 1995, bảo tàng đã trở thành điểm nghiên cứu và giới thiệu di sản văn hóa Khmer đến với cộng đồng trong và ngoài tỉnh.”
Gắn bảo tồn với du lịch cộng đồng
Những năm gần đây, mô hình du lịch gắn với bảo tồn văn hóa Khmer ngày càng phát triển, mang lại lợi ích kinh tế cho người dân địa phương.
Bà Thạch Thị Rơi, người Khmer ở phường Nguyệt Hóa, chia sẻ: “Mỗi tuần, tôi cùng gia đình trình diễn giã cốm dẹp và múa Rô băm phục vụ khách tham quan tại bảo tàng. Nhờ đó, chúng tôi vừa gìn giữ nghề truyền thống, vừa có thêm nguồn thu nhập ổn định.”
Không chỉ được xem, du khách còn được tự tay giã cốm dẹp, món ăn không thể thiếu trong Lễ hội Ok Om Bok, lễ cúng trăng truyền thống của người Khmer vào rằm tháng 10 âm lịch.
Ông Huỳnh Cao, du khách từ Đồng Nai, hào hứng chia sẻ: “Thật thú vị khi được cùng bà con làm cốm dẹp, nghe kể về ý nghĩa lễ hội và hiểu thêm nét đẹp văn hóa của người Khmer.”
Sắc vàng chùa cổ – điểm nhấn tâm linh Khmer
Bên cạnh các hoạt động trải nghiệm, chùa Ang Korajaborey (chùa Âng) ở phường Nguyệt Hóa là điểm du lịch tâm linh nổi bật. Với kiến trúc đậm phong cách Angkor, chùa nổi bật bởi mái vòm cong vút, cổng chạm trổ tinh xảo và những bích họa sinh động kể về cuộc đời Đức Phật.
Du khách Đặng Như Huỳnh (Đà Nẵng) bày tỏ: “Tôi rất ấn tượng với không gian thanh tịnh và các bức tranh tường đầy màu sắc. Mỗi chi tiết đều thể hiện tinh thần tôn kính và nghệ thuật tinh tế của người Khmer.”
Theo ông Dương Hoàng Sum, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Vĩnh Long, địa phương có hệ thống di sản Khmer phong phú, gồm cả vật thể và phi vật thể. Các loại hình nghệ thuật truyền thống như sân khấu Rô băm, múa dân gian, ẩm thực, nghề thủ công… được các chùa và cộng đồng tích cực gìn giữ.
“Việc kết hợp bảo tồn văn hóa với phát triển du lịch không chỉ nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số, mà còn lan tỏa bản sắc Khmer đến du khách gần xa,” ông Sum nhấn mạnh.
Từ tiếng trống rộn ràng, điệu múa Rô băm mềm mại đến sắc vàng mái chùa Angkor, văn hóa Khmer ở Vĩnh Long đang được đánh thức và lan tỏa mạnh mẽ.
Khi chính quyền, người dân và ngành du lịch cùng chung tay bảo tồn, ngọn lửa văn hóa ấy sẽ tiếp tục cháy sáng, đưa Vĩnh Long trở thành điểm đến mang đậm dấu ấn văn hóa giữa lòng miền Tây Nam Bộ.
Trung tâm Thông tin du lịch
