Đồng Nai: Sóc Bom Bo – Di tích lịch sử Quốc gia và tiềm năng du lịch văn hóa
(TITC) – Nằm giữa núi rừng Đông Nam Bộ, sóc Bom Bo từ lâu đã được biết đến như một địa danh lịch sử đặc biệt, gắn liền với truyền thống cách mạng và đời sống văn hóa của đồng bào S’tiêng. Đây không chỉ là nơi ghi dấu những năm tháng kháng chiến gian khổ, mà còn là không gian lưu giữ nhiều phong tục, lễ hội và di sản văn hóa truyền thống quý giá. Với chiều sâu lịch sử và bản sắc văn hóa độc đáo, Sóc Bom Bo ngày nay mang trong mình tiềm năng to lớn để trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn, nơi quá khứ và hiện tại hòa quyện, tạo nên sức hút riêng biệt.
Một góc Khu bảo tồn văn hóa S’tiêng sóc Bom Bo
Dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa của sóc Bom Bo
Sóc Bom Bo từ lâu đã trở thành biểu tượng bất khuất của tinh thần đoàn kết, yêu nước và lòng dũng cảm trong kháng chiến chống Mỹ. Những năm tháng chiến tranh ác liệt, đồng bào S’tiêng đã ngày đêm giã gạo, tiếp tế lương thực cho bộ đội, sẵn sàng ăn củ rừng để nhường gạo, ăn tro để nhường muối cho bộ đội. Tiếng chày vang vọng khắp núi rừng không chỉ là âm thanh lao động, mà còn là nhịp điệu của niềm tin, sức mạnh và lòng yêu nước. Câu chuyện “tiếng chày nuôi quân” ấy đã trở thành biểu tượng bất diệt, được khắc ghi trong tâm thức nhiều thế hệ.
Không chỉ giàu giá trị lịch sử, sóc Bom Bo còn là “kho tàng” văn hóa truyền thống của người S’tiêng. Cộng đồng vẫn lưu giữ nhiều lễ hội, phong tục đặc sắc: lễ hội mừng lúa mới, lễ hội vòng đời người, các làn điệu dân ca, sử thi, và đặc biệt là không gian văn hóa cồng chiêng – di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Những ngôi nhà dài, bếp lửa cộng đồng, những món ăn đậm chất núi rừng… tất cả tạo nên một bản sắc riêng biệt, hấp dẫn du khách gần xa.
Ngày 9/9/2025, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ký Quyết định số 3241/QĐ-BVHTTDL, chính thức xếp hạng sóc Bom Bo (xã Bom Bo, tỉnh Đồng Nai) là Di tích lịch sử cấp Quốc gia. Theo Quyết định, khu vực bảo vệ di tích được khoanh vùng cụ thể; UBND các cấp có trách nhiệm quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị theo Luật Di sản văn hóa. Đây là dấu mốc quan trọng, khẳng định giá trị lịch sử của vùng đất anh hùng, đồng thời mở ra cơ hội lớn phát triển du lịch văn hóa cho địa phương.
Đồng bào S’tiêng biểu diễn tiết mục “Tiếng chày trên sóc Bom Bo”
Hướng đi phát triển du lịch văn hóa tại Sóc Bom Bo
Được biết một phần của Khu bảo tồn văn hóa dân tộc S’tiêng sóc Bom Bo đã hoàn thành và đi vào hoạt động từ năm 2015 trên diện tích 39ha (quy hoạch tổng thể hơn 113ha), với tổng vốn đầu tư hơn 85 tỷ đồng gồm nhiều hạng mục như: nhà dài truyền thống, nhà đón tiếp, sân lễ hội, trường học, làng nghề, hệ thống giao thông, điện nước…
Nơi đây trưng bày hiện vật, tái hiện đời sống cộng đồng và phục dựng hình ảnh “tiếng chày nuôi quân”. Không chỉ được nghe kể lại những trang sử hào hùng, mà du khách đến đây còn được tham gia nhiều trải nghiệm thú vị: nghe sử thi, thưởng thức cồng chiêng, giã gạo bằng chày gỗ, tham dự lễ hội truyền thống hay khám phá ẩm thực địa phương.
Cùng với giá trị văn hóa, cảnh quan thiên nhiên quanh Sóc Bom Bo cũng mang lại lợi thế phát triển du lịch sinh thái. Vùng đất này còn giữ nét hoang sơ, không khí trong lành, những nương rẫy và bản làng yên bình. Điều này cho phép kết hợp du lịch văn hóa – lịch sử với du lịch cộng đồng và sinh thái, tạo nên sản phẩm đa dạng, giàu trải nghiệm.
Để khai thác hiệu quả, cần có chiến lược đồng bộ: nâng cấp hạ tầng giao thông và dịch vụ; xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng gắn với văn hóa S’tiêng; đào tạo người dân địa phương trở thành hướng dẫn viên, nghệ nhân trình diễn; đồng thời quảng bá rộng rãi, kết nối sóc Bom Bo với các điểm du lịch khác của Đồng Nai và Đông Nam Bộ như Vườn quốc gia Bù Gia Mập, hồ Suối Giai hay những vườn điều, vườn cao su xanh mướt.
Việc được xếp hạng Di tích lịch sử Quốc gia là niềm tự hào to lớn của cộng đồng S’tiêng và nhân dân địa phương. Đây cũng là cơ hội để sóc Bom Bo vươn mình trở thành điểm đến văn hóa – du lịch tiêu biểu, nơi du khách vừa có thể sống lại ký ức lịch sử hào hùng, vừa hòa mình vào bản sắc văn hóa độc đáo của đồng bào nơi đại ngàn Đông Nam Bộ.
Trung tâm Thông tin du lịch
