Đồng Nai phát huy vai trò cộng đồng trong bảo tồn và xây dựng đời sống văn hóa cơ sở

(TITC) – Xây dựng đời sống văn hóa cơ sở không chỉ là việc tổ chức các hoạt động phong trào, mà còn là cách gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của mỗi cộng đồng, mỗi dân tộc, từ đó tạo nền tảng quan trọng cho sự phát triển toàn diện của con người và văn hóa Đồng Nai trong thời kỳ hội nhập.

Mô hình hát then đàn tính của đồng bào Tày, Nùng xã Thanh Sơn, tỉnh Đồng Nai, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân

Tại các ấp, khu phố trong tỉnh, phong trào xây dựng đời sống văn hóa ngày càng đi vào chiều sâu, thể hiện qua nhiều hoạt động cụ thể như xây dựng nếp sống văn minh, gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa; đồng thời duy trì và phát triển các câu lạc bộ (CLB) văn nghệ, thể thao, dân ca dân tộc. Những mô hình này đã và đang trở thành “điểm hẹn văn hóa”, nơi người dân vừa được rèn luyện thể chất, vừa được bồi đắp tâm hồn, vừa góp phần gìn giữ bản sắc riêng của quê hương.

Một trong những điểm sáng có thể kể đến là CLB Thơ ca Long Thành – nơi các hội viên, đa phần là người cao tuổi, đã duy trì sinh hoạt đều đặn suốt hơn một thập kỷ. Bằng những vần thơ mộc mạc về quê hương, đất nước, về đời sống lao động, các thành viên không chỉ tìm thấy niềm vui tinh thần mà còn khơi dậy tình yêu văn hóa truyền thống trong thế hệ trẻ.

Không chỉ dừng lại ở thơ ca, nhiều loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc của các dân tộc thiểu số trên địa bàn cũng đang được phục hồi và phát huy. Có thể kể đến các CLB dân ca quan họ, đờn ca tài tử, hát xẩm, hát then đàn tính của đồng bào Tày, Nùng ở xã Thanh Sơn… Đây chính là “cầu nối” để cộng đồng các dân tộc gìn giữ tiếng nói, làn điệu, nhạc cụ, phong tục tập quán của mình. Mỗi buổi sinh hoạt, mỗi lần biểu diễn không chỉ là dịp để thỏa niềm đam mê nghệ thuật, mà còn là cách để văn hóa truyền thống được trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Người dân trên địa bàn xã Trảng Bom tích cực tham gia sân chơi dân ca quan họ tại thiết chế văn hóa cơ sở, tạo không gian giao lưu, gắn kết cộng đồng

Bà Trần Thị Sáu, công nhân tham gia CLB Dân ca truyền thống phường Long Hưng, chia sẻ: “Mỗi khi cất giọng quan họ hay hát xẩm, tôi như được sống lại những ký ức văn hóa quê hương. Đây là niềm tự hào, là động lực để tôi và nhiều người cùng gìn giữ, lan tỏa bản sắc”. Lời tâm sự giản dị ấy cũng chính là minh chứng cho sức sống bền bỉ của văn hóa dân tộc khi được cộng đồng trân trọng và tiếp nối.

Từ góc độ quản lý, việc phát huy vai trò chủ thể của nhân dân trong phong trào xây dựng đời sống văn hóa cơ sở đang được ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đồng Nai đặc biệt chú trọng. Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Nai, bà Lê Thị Ngọc Loan, nhấn mạnh: xây dựng đời sống văn hóa cơ sở không chỉ là tạo ra sân chơi văn nghệ, thể thao, mà còn là cách để gìn giữ bản sắc văn hóa, hình thành môi trường văn hóa lành mạnh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.

Chính vì vậy, trong thời gian tới, Đồng Nai sẽ tiếp tục hoàn thiện các tiêu chí về môi trường văn hóa trong gia đình, cộng đồng, cơ quan, trường học, doanh nghiệp; đồng thời phát huy vai trò cộng đồng trong gìn giữ bản sắc, xóa bỏ hủ tục lạc hậu, khuyến khích nếp sống văn minh, tiến bộ. Việc đẩy mạnh các phong trào như “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, cùng với nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở, sẽ là nền tảng để văn hóa truyền thống được bảo tồn bền vững và lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống hiện đại.

Đời sống văn hóa cơ sở ở Đồng Nai hôm nay đang được hình thành từ chính sức mạnh nội lực của cộng đồng. Mỗi người dân, khi tham gia vào hoạt động văn hóa – từ những vần thơ mộc mạc, làn điệu then ngọt ngào, tiếng trống paranưng rộn ràng, đến các buổi sinh hoạt văn nghệ, thể thao – đều đang góp phần viết tiếp câu chuyện bản sắc của quê hương. Đây cũng là cách mà các dân tộc ở Đồng Nai giữ cho “dòng chảy văn hóa” của mình luôn tươi mới, hòa nhịp cùng nhịp sống hiện đại, nhưng vẫn nguyên vẹn bản sắc truyền thống.

Với sự đồng lòng của chính quyền, cộng đồng và từng người dân, phong trào xây dựng đời sống văn hóa cơ sở tại Đồng Nai sẽ không chỉ dừng lại ở việc tạo sân chơi tinh thần, mà còn trở thành động lực để văn hóa các dân tộc tiếp tục được nuôi dưỡng, phát huy, góp phần xây dựng con người Đồng Nai toàn diện, tự tin và giàu bản sắc trong thời kỳ hội nhập.

Trung tâm Thông tin du lịch