Bảo tồn và phát huy văn hóa Khmer – hành trình đưa du khách đến miền trải nghiệm thiêng liêng
(TITC) – Khi đặt chân đến miền Tây Nam Bộ, du khách dễ dàng bắt gặp những ngôi chùa Khmer vàng rực trong nắng, nghe tiếng trống rộn rã trong lễ hội hay bắt gặp những điệu múa uyển chuyển như bước ra từ thần thoại. Văn hóa Khmer không chỉ là một mảnh ghép của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam, mà còn là một hành trình trải nghiệm kỳ thú, dẫn lối du khách tìm về miền ký ức, về sự giao hòa giữa con người và thiên nhiên, giữa đời sống tâm linh và những niềm vui bình dị.
Điệu múa kịch Rô băm Khmer- cảnh Tiên nữ và khỉ thần Hanuman trong sử thi Ramayana, thể hiện nét độc đáo của nghệ thuật sân khấu Khmer Nam Bộ. Ảnh: TITC
Điều khiến du khách ấn tượng đầu tiên chính là những ngôi chùa Khmer. Khác với chùa Việt hay chùa Hoa, chùa Khmer khoác lên mình sắc vàng lấp lánh, mái cong vút chạm khắc tinh xảo hình rồng, rắn thần Naga hay hoa văn thần thoại. Bước qua cổng chùa, ta có cảm giác như lạc vào một thế giới khác, nơi tâm linh và nghệ thuật hòa quyện. Nơi đây, không chỉ là chốn tu hành mà còn là trung tâm văn hóa, nơi người Khmer gửi gắm cả niềm tin, tri thức và bản sắc. Với du khách, mỗi chuyến tham quan chùa Khmer không chỉ là hành trình khám phá kiến trúc mà còn là dịp để chạm vào chiều sâu tâm hồn của một cộng đồng.
Nghệ thuật múa, vũ điệu của tâm hồn Khmer. Ảnh: TITC
Nếu có dịp dự khán một buổi biểu diễn nghệ thuật Khmer, chắc hẳn bất kỳ ai cũng sẽ say đắm. Từng động tác tay mềm mại, đôi mắt biết nói và nụ cười dịu dàng của các vũ nữ đưa khán giả vào thế giới thần thoại. Điệu múa Apsara tựa như tiếng vọng từ quá khứ xa xưa, nơi những nàng tiên giáng trần trong điệu nhạc rộn rã. Đặc biệt, khi ánh đèn sân khấu rọi lên tà váy lấp lánh, du khách như đang chứng kiến những trang sử được kể lại bằng những điệu múa mềm mại.
Múa dân gian Khmer với đạo cụ nơm tre, tái hiện nhịp sống lao động thường ngày. Ảnh: TITC
Mỗi điệu múa không chỉ là một tiết mục nghệ thuật, mà còn là “linh hồn sống” của dân tộc Khmer. Được bảo tồn và trình diễn cho du khách, những vũ điệu ấy không hề mất đi tính thiêng liêng, mà ngược lại, trở nên gần gũi, truyền cảm hứng và đánh thức trong lòng mỗi người niềm yêu mến với văn hóa cổ truyền.
Lễ hội, nhịp sống rộn ràng của cộng đồng. Ảnh: TITC
Đến với cộng đồng Khmer vào mùa lễ hội, du khách sẽ thực sự hòa mình vào một không gian văn hóa sôi động. Chôl Chnăm Thmây, Tết cổ truyền Khmer, là khoảnh khắc cả làng cùng đón năm mới trong sắc màu rực rỡ, với tiếng trống, tiếng nhạc và hương khói linh thiêng. Ok Om Bok, lễ cúng Trăng, lại khiến du khách ngỡ ngàng trước cảnh tượng lung linh đèn hoa, tiếng hò reo trong hội đua ghe ngo dậy sóng cả dòng sông. Hay Sene Đôn-ta, ngày tưởng nhớ ông bà tổ tiên, mang đến cho người ngoài cảm giác ấm áp như được trở về trong vòng tay gia đình.
Những lễ hội ấy không chỉ đơn thuần là nghi thức tín ngưỡng, mà còn là lời mời gọi du khách cùng chia sẻ niềm vui, cùng trải nghiệm sự gắn kết cộng đồng, một giá trị nhân văn sâu sắc mà du lịch hiện đại luôn tìm kiếm.
Một chuyến du lịch trọn vẹn không thể thiếu ẩm thực. Văn hóa Khmer chinh phục du khách bằng những món ăn vừa mộc mạc vừa tinh tế. Bát bún num bò chóc với vị mắm thơm nồng, rau sống xanh mát khiến nhiều người nhớ mãi. Những chiếc bánh num ansom gói lá chuối dẻo thơm hay chén chè ngọt ngào trong lễ hội không chỉ làm ấm lòng thực khách mà còn là “ngôn ngữ” kể chuyện về truyền thống của một dân tộc.
Ẩm thực Khmer, vì thế, xứng đáng trở thành “cầu nối” đưa du khách đến gần hơn với đời sống thường nhật của cộng đồng nơi đây.
Du khách đến với miền Tây Nam Bộ hôm nay không chỉ để ngắm cảnh sông nước, mà còn để tìm kiếm sự trải nghiệm văn hóa. Và chính văn hóa Khmer đã trở thành điểm nhấn đầy hấp lực. Bảo tồn và phát huy những giá trị này không chỉ dừng lại ở việc giữ gìn nguyên vẹn, mà còn cần sáng tạo cách truyền tải để chúng sống động trong đời sống hiện đại.
Những lớp học múa, những tour du lịch cộng đồng, những lễ hội được tổ chức quy mô hơn, tất cả sẽ giúp văn hóa Khmer đến gần hơn với thế giới. Khi một du khách phương xa rời khỏi mảnh đất này với nụ cười và ký ức đẹp đẽ, đó chính là minh chứng rằng văn hóa Khmer không chỉ được bảo tồn, mà còn đang thực sự lan tỏa.
Bảo tồn và phát huy văn hóa Khmer chính là giữ lại linh hồn của một dân tộc, đồng thời mở ra cánh cửa du lịch đầy tiềm năng. Mỗi điệu múa, mỗi lễ hội, mỗi món ăn Khmer không chỉ là di sản, mà còn là lời mời gọi chân thành gửi đến du khách: hãy đến, hãy cảm nhận và hãy để trái tim mình rung động. Bởi một khi đã một lần trải nghiệm, bạn sẽ mang theo hương sắc văn hóa Khmer trong ký ức như một kho báu không thể phai mờ.
Trung tâm Thông tin du lịch
