Chùa Bà Thiên Hậu – Không gian tín ngưỡng và văn hóa người Hoa giữa lòng Sài Gòn
(TITC) – Giữa phố Chợ Lớn mua bán sầm uất, Chùa Bà Thiên Hậu hiện lên như một chứng nhân lịch sử, gắn liền với cộng đồng người Hoa suốt hơn hai thế kỷ. Ngôi chùa không chỉ là điểm tựa tinh thần cho bao thế hệ di dân mà còn trở thành biểu tượng văn hóa đặc sắc, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước tìm đến chiêm bái và khám phá.

(Ảnh: TITC)
Hành trình từ hội quán đến ngôi chùa linh thiêng
Điểm đặc biệt của Chùa Bà Thiên Hậu là khởi đầu vốn không phải là chùa, mà là hội quán do cộng đồng người Hoa – chủ yếu là bang Triều Châu và Quảng Đông – dựng lên vào khoảng năm 1760 để đồng hương tụ họp, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống, gìn giữ phong tục tập quán và kết nối thương nhân trong buôn bán. Song hành cùng chức năng cộng đồng, nơi đây còn thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu, vị thần biển cả che chở cho người đi biển – một niềm tin gắn liền với hành trình vượt trùng khơi đến phương Nam lập nghiệp của người Hoa.

(Ảnh: TITC)
Qua thời gian, tín ngưỡng ngày càng trở thành hoạt động trung tâm, hội quán chuyển mình thành ngôi chùa Bà Thiên Hậu uy nghiêm, giữ vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh của cộng đồng. Không gian kiến trúc chùa đậm nét truyền thống Hoa, từ mái ngói âm dương, tượng gốm trang trí trên nóc đến những bức phù điêu, hoành phi câu đối sơn son thếp vàng. Bên trong, khói hương nghi ngút cùng hàng ngàn vòng nhang lớn treo trên cao tạo nên một khung cảnh vừa linh thiêng vừa gần gũi.

(Ảnh: TITC)
Không chỉ là nơi gửi gắm niềm tin, chùa còn là “bảo tàng sống” lưu giữ văn hóa của người Hoa ở TP. Hồ Chí Minh. Từ lễ hội vía Bà Thiên Hậu vào ngày 23 tháng 3 âm lịch hằng năm, thu hút hàng ngàn khách thập phương, đến các hoạt động gắn kết cộng đồng, tất cả đều cho thấy sự bền bỉ trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc.

(Ảnh: TITC)
Định hướng gắn với điểm đến du lịch
Ngày nay, Chùa Bà Thiên Hậu không chỉ là nơi hành hương, mà còn là một điểm đến nổi bật trong hành trình du lịch văn hóa ở TP. Hồ Chí Minh. Nằm giữa trung tâm Chợ Lớn, ngôi chùa là điểm dừng chân lý tưởng để du khách khám phá nhịp sống, ẩm thực và di sản người Hoa.

(Ảnh: TITC)
Một hướng phát triển hấp dẫn là lồng ghép Chùa Bà Thiên Hậu vào các tuyến city tour Thành phố. Chẳng hạn, du khách có thể bắt đầu buổi sáng tại Dinh Thống Nhất, Nhà thờ Đức Bà và Bưu điện Thành phố – những biểu tượng kiến trúc Pháp; sau đó di chuyển đến Chợ Lớn để tham quan Chùa Bà Thiên Hậu, chợ Bình Tây và các hội quán người Hoa. Chuyến đi có thể kết thúc bằng trải nghiệm ẩm thực đường phố với dimsum, chè, vịt quay hay lẩu sa tế Chợ Lớn. Với cách kết nối này, du khách vừa chiêm bái nơi linh thiêng, vừa cảm nhận rõ sự giao thoa giữa văn hóa Việt – Hoa – Khmer trong đời sống đô thị.

(Ảnh: TITC)
Trong định hướng phát triển, Chùa Bà Thiên Hậu cùng hệ thống hội quán – chùa người Hoa khác ở khu Chợ Lớn sẽ tiếp tục được gìn giữ như một quần thể di sản văn hóa đô thị, góp phần đưa nơi đây trở thành trung tâm du lịch văn hóa – lịch sử hàng đầu của TP.Hồ Chí Minh.

(Ảnh: TITC)
Từ một hội quán cộng đồng đơn sơ, Chùa Bà Thiên Hậu đã trở thành ngôi chùa linh thiêng mang đậm hồn cốt người Hoa giữa lòng đô thị hoa lệ. Không chỉ lưu giữ niềm tin tâm linh, chùa còn là minh chứng cho sự hội nhập, giao thoa văn hóa trong quá trình hình thành đô thị Sài Gòn – Chợ Lớn – Gia Định – TP. Hồ Chí Minh 325 năm tuổi. Và trong những hành trình city tour ngày nay, ghé thăm chùa không chỉ là một chuyến tham quan, mà còn là dịp để du khách tìm thấy “linh hồn” của Chợ Lớn, nơi quá khứ và hiện tại hòa quyện đầy sống động.

(Ảnh: TITC)
Trung tâm Thông tin du lịch


