Chợ phiên phố Đoàn – Nơi hội tụ giá trị văn hóa và tiềm năng du lịch Pù Luông, Thanh Hóa

(TITC) – Giữa thung lũng xanh mướt của xã Pù Luông (Thanh Hóa), chợ phiên phố Đoàn từ lâu đã trở thành điểm hẹn văn hoá độc đáo của đồng bào Thái, Mường và là điểm dừng chân hấp dẫn với du khách. Chợ không chỉ là nơi giao thương hàng hóa, mà còn là không gian sinh hoạt cộng đồng, nơi hội tụ và lan tỏa những giá trị văn hoá bản địa, đồng thời ẩn chứa nhiều tiềm năng du lịch đặc sắc.

Vẻ đẹp khu chợ vùng cao. Ảnh: Internet

Chợ phiên phố Đoàn thường được người dân địa phương gọi là chợ phố Đòn, có từ thời Pháp thuộc, gắn liền với nhu cầu giao thương của người dân các xã Lũng Niêm, Thành Sơn, Thành Lâm, Lũng Cao, Cổ Lũng… huyện Bá Thước cũ và vùng phụ cận. Phiên chợ thường họp vào ngày thứ 5 và chủ nhật hằng tuần. Mỗi khi đến phiên chợ, từ sáng sớm khắp các con đường đổ về đây lại rộn ràng bước chân, tiếng nói cười rộn rã của người dân trong trang phục truyền thống. Những gùi hàng trên lưng, những gánh hàng trên vai theo bà con tấp nập về phố Đoàn. Họ mang đến chợ đủ loại sản vật địa phương như hạt dổi, hạt mắc khén, gạo nếp nương, mật ong, rau rừng, gà đồi, cá suối… Tất cả tạo nên một bức tranh đa sắc, nơi mà mỗi sản phẩm không chỉ là hàng hóa mà còn mang theo câu chuyện về đất, về người, về nếp sống vùng cao.

Khác với những khu chợ miền xuôi, ở chợ phiên phố Đoàn, người bán và người mua gắn kết với nhau nhiều hơn bởi sự chân tình. Người dân mang đến không chỉ là hàng hóa, mà còn gửi gắm tình cảm, sự sẻ chia trong từng món đồ. Với du khách, đây là cơ hội để họ khám phá một nếp sống mộc mạc, chân thực và gần gũi.

Chợ phiên không chỉ có hàng hoá, mà còn là nơi thể hiện rõ nét bản sắc văn hoá của đồng bào Thái, Mường. Những bộ váy áo thổ cẩm với hoa văn tinh xảo, những chiếc khăn piêu nhiều màu sắc hay đồ trang sức bạc truyền thống tạo nên bức tranh văn hoá đặc trưng.

Ẩm thực cũng là một “đặc sản” của chợ phiên phố Đoàn. Du khách có thể thưởng thức những món ăn dân dã mà đậm đà hương vị Pù Luông: xôi nếp nương dẻo thơm, gà nướng lá mắc mật, cá suối nướng than hồng, canh măng chua, rượu cần nồng nàn. Không gian ẩm thực dân dã ấy khiến nhiều du khách chỉ một lần trải nghiệm đã nhớ mãi.

Đặc biệt, trong những dịp lễ hội, chợ phiên còn trở thành nơi để các nghệ nhân biểu diễn dân ca, dân vũ. Điệu múa xòe, khúc hát dân gian, tiếng khèn, tiếng trống… vang vọng giữa núi rừng Pù Luông tạo nên bầu không khí tưng bừng, đưa du khách ngược dòng thời gian để cảm nhận sự phong phú của văn hoá bản địa.

Với “chất liệu” văn hóa đặc sắc, nhiều tour du lịch cộng đồng đã đưa chợ phiên phố Đoàn vào hành trình khám phá. Du khách trong và ngoài nước đều bày tỏ sự thích thú khi được trải nghiệm một không gian văn hóa sống động, nơi họ không chỉ là khán giả mà còn trở thành một phần của phiên chợ.

Để chợ phiên phố Đoàn vừa bảo tồn được không gian văn hóa, giữ vị trí đặc biệt quan trọng trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa đồng bào các dân tộc, vừa khai thác hiệu quả giá trị du lịch trong nhịp sống hiện đại, không biến chợ thành nơi phô diễn hay thương mại hóa quá mức. Cần có giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ, từ vệ sinh môi trường, an ninh trật tự đến hạ tầng giao thông, để phiên chợ ngày càng thu hút du khách. Trong đó, vai trò của chính quyền địa phương trong việc định hướng, hỗ trợ bà con quảng bá sản phẩm, kết nối với doanh nghiệp du lịch là rất quan trọng.

Du khách nước ngoài thích thú khi đến chợ Phố Đoàn. Ảnh: Internet

Khi hầu hết các ngôi chợ ngày càng hướng đến những sản phẩm có giá trị cao thì chợ phiên phố Đoàn là nơi hội tụ những giá trị truyền thống và cơ hội phát triển mới. Đây là không gian văn hóa vừa mang trong mình hơi thở của quá khứ, vừa mở ra cánh cửa cho tương lai thông qua du lịch cộng đồng bền vững. Trong sự chuyển động của thời gian, tiếng nói của đồng bào Thái, Mường…, sắc màu váy áo, cho đến hương vị núi rừng, nơi phiên chợ phố Đoàn vẫn vang lên, ngân dài như một bản nhạc góp phần làm giàu thêm kho tàng văn hóa đặc trưng của cộng đồng người dân tộc thiểu số ở vùng núi xứ Thanh, đưa Pù Luông trở thành điểm sáng du lịch.

Trung tâm Thông tin du lịch