Lễ hội đua ghe Ngo – Sắc màu văn hóa Khmer Nam bộ
(TITC) – Mỗi năm vào dịp Lễ hội Oóc om Bóc (lễ cúng trăng) diễn ra vào rằm tháng 10 âm lịch, đồng bào Khmer Nam Bộ lại nô nức tổ chức lễ hội đua ghe Ngo – sự kiện văn hóa, thể thao và tâm linh đặc sắc bậc nhất của vùng đất phương Nam. Đây không chỉ là dịp để tôn vinh tín ngưỡng truyền thống, mà còn là ngày hội đoàn kết, nơi những con người gắn bó với sông nước gửi gắm khát vọng về mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Toàn cảnh Lễ hội đua ghe Ngo
Lễ hội Oóc om Bóc còn gọi là lễ cúng trăng, một trong 3 lễ chính hàng năm của đồng bào Khmer Nam bộ, được tổ chức vào ngày rằm tháng 10 âm lịch hàng năm, thời điểm vừa kết thúc vụ lúa mùa.
Trong quan niệm của người Khmer, ghe Ngo không đơn thuần là một phương tiện đua thuyền, mà còn mang ý nghĩa thiêng liêng, mỗi chiếc ghe Ngo luôn có một linh vật biểu tượng được đặt ngay trên đầu ghe, biểu tượng cho sức mạnh, sự che chở và lòng kiêu hãnh dân tộc. Chính vì thế, mỗi mùa lễ hội, khi tiếng trống, tiếng chiêng vang lên hòa cùng nhịp mái chèo, cũng là lúc niềm tin tâm linh hòa nhịp cùng tinh thần thể thao và niềm vui cộng đồng.
Hoạt động nổi bật nhất trong lễ hội là đua ghe Ngo – loại thuyền dài, hẹp, được chạm khắc và trang trí tinh xảo, tượng trưng cho hình ảnh rồng linh thiêng. Mỗi ghe có thể chứa từ 40 – 60 tay chèo, đều là trai tráng khỏe mạnh trong phum, sóc. Cuộc đua thể hiện sức mạnh, tinh thần đoàn kết và khát vọng vươn lên của cộng đồng Khmer, đồng thời là dịp gắn kết tình làng nghĩa xóm, bày tỏ lòng biết ơn trời đất và tôn vinh bản sắc văn hóa dân tộc.
Trong ngày lễ, hai bên bờ sông rộn rã tiếng trống thúc giục, tiếng reo hò cổ vũ. Hàng chục chiếc ghe Ngo lướt đi vun vút, mái chèo tung bọt trắng xóa, tạo nên một bức tranh lễ hội đầy sôi động, nhộn nhịp. Người đi xem đứng ken đặc hai bên bờ, người trên xuồng, người trên cầu, ai nấy đều phấn khích trước từng vòng nước xoáy, từng pha rượt đuổi nghẹt thở.
Đua ghe Ngo không chỉ là cuộc đua sức mạnh, phía sau đó là tinh thần đoàn kết, phối hợp nhịp nhàng. Hàng chục tay chèo cùng dồn lực, cùng một nhịp thở, một nhịp tim, hòa thành sức mạnh tập thể. Mỗi chiến thắng vì thế là chiến thắng của cả cộng đồng, của tinh thần đoàn kết phum sóc.
Ngoài đua ghe, lễ hội còn diễn ra nhiều hoạt động sôi nổi khác như múa Rô băm, múa trống Sa dăm, hát Dù kê… biến không gian lễ hội thành một “bảo tàng sống” của văn hóa Khmer Nam Bộ.
Tại đây, du khách sẽ được hòa mình vào bầu không khí sôi động của cuộc đua trong khi khám phá ẩm thực Khmer với nhiều món đặc sản, tham quan những ngôi chùa Khmer cổ kính, chiêm ngưỡng những điệu múa, làn điệu dân ca truyền thống. Tất cả tạo nên một hành trình du lịch đầy màu sắc, nơi thiên nhiên và văn hóa hòa quyện.
Năm 2022, “Lễ hội đua ghe Ngo của đồng bào Khmer” được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia, khẳng định giá trị đặc sắc và ý nghĩa quan trọng trong đời sống cộng đồng.
Ngày nay, cùng với sự phát triển du lịch, lễ hội đua ghe Ngo không chỉ là dịp hội tụ văn hóa Khmer, mà còn là cơ hội để quảng bá hình ảnh miền Tây Nam Bộ đến với bạn bè bốn phương. Nhiều địa phương đã xây dựng tour du lịch kết hợp xem đua ghe Ngo, tham quan chùa Khmer và thưởng thức ẩm thực truyền thống, tạo nên sản phẩm du lịch độc đáo, giàu bản sắc.
Trung tâm Thông tin du lịch
