Quảng Trị: Xây dựng mô hình di sản kết nối gắn với hành trình du lịch di sản
(TITC) – Từ ngày 07 – 15/10, Bảo tàng tỉnh Quảng Trị phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã tổ chức lớp tập huấn “Xây dựng mô hình di sản kết nối gắn với các hành trình du lịch di sản để phát triển cộng đồng các dân tộc thiểu số có di sản tương đồng” cho đồng bào Bru – Vân Kiều tại xã Dân Hóa.
Hoạt động này không chỉ đơn thuần là khóa học nghiệp vụ về văn hóa, mà còn là hành trình lan tỏa tình yêu di sản, khơi dậy niềm tự hào và ý thức gìn giữ bản sắc văn hóa trong mỗi người dân Bru – Vân Kiều. Thông qua chương trình, người học được trang bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết để biến di sản văn hóa thành nguồn sinh kế bền vững, đồng thời góp phần làm phong phú thêm sản phẩm du lịch địa phương.
Lễ hội Trỉa lúa
Trong thời gian tập huấn, học viên được tìm hiểu sâu về giá trị của di sản văn hóa phi vật thể, đặc biệt là Lễ hội Mừng cơm mới – một nghi lễ truyền thống đặc trưng của người Bru – Vân Kiều, thể hiện lòng biết ơn đối với thần linh và niềm vui được mùa. Không chỉ học lý thuyết, các học viên còn được trực tiếp thực hành các nghi thức lễ hội, từ khâu chuẩn bị lễ vật, sắp đặt không gian, đến múa hát, đánh chiêng, thổi khèn.
Dưới sự hướng dẫn tận tình của các nghệ nhân, không khí lớp học trở nên sinh động và đầy cảm xúc. Mỗi bước thực hành không chỉ giúp học viên hiểu rõ hơn giá trị văn hóa của dân tộc mình, mà còn tạo cơ hội để họ tự tin giới thiệu và trình diễn di sản trước du khách trong tương lai.
Một điểm nhấn quan trọng của khóa tập huấn là giúp học viên nhận thức rõ vai trò của mình trong việc biến di sản thành sản phẩm du lịch. Mỗi lễ hội, làng nghề hay bản làng đều có thể trở thành điểm dừng chân trong hành trình khám phá văn hóa Bru – Vân Kiều, góp phần hình thành mô hình du lịch cộng đồng gắn với bản sắc địa phương.
Từ đó, người dân không chỉ là người lưu giữ di sản, mà còn trở thành “đại sứ văn hóa”, “hướng dẫn viên di sản” – những người trực tiếp mang câu chuyện văn hóa, phong tục, tín ngưỡng của dân tộc mình đến với du khách trong và ngoài nước.
Bà Trang Thị Hồng Thúy, Phó Giám đốc Bảo tàng tỉnh Quảng Trị cho rằng, việc bảo tồn và phát huy giá trị Lễ hội Mừng cơm mới của đồng bào Bru – Vân Kiều là việc làm cấp thiết, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời mở ra hướng phát triển du lịch bền vững cho địa phương.
Lớp tập huấn cũng khẳng định một cách làm mới trong công tác bảo tồn văn hóa: đưa di sản ra khỏi không gian trưng bày, trả lại cho cộng đồng, để người dân được sống trong di sản của chính mình. Khi di sản trở lại với đời sống, giá trị văn hóa không chỉ được giữ gìn mà còn trở thành động lực phát triển kinh tế – xã hội vùng miền núi Quảng Trị.
Nhiều học viên bày tỏ mong muốn được tiếp tục tham gia các khóa học nâng cao về kỹ năng trình diễn, giao tiếp du lịch, kể chuyện di sản, để tự tin hơn khi đón khách du lịch. Khi mỗi người dân trở thành “đại sứ văn hóa”, những điệu múa, nhịp chiêng, khúc hát Bru – Vân Kiều sẽ còn ngân vang mãi, góp phần làm rạng rỡ thêm bản sắc văn hóa dân tộc giữa núi rừng Trường Sơn.
Khóa tập huấn tại Dân Hóa đã mở ra một hướng đi đầy triển vọng, đó là kết nối bảo tồn di sản với phát triển du lịch cộng đồng, giúp đồng bào Bru – Vân Kiều vừa gìn giữ bản sắc văn hóa, vừa tạo sinh kế bền vững – một bước tiến mới trên hành trình phát triển văn hóa và du lịch của tỉnh Quảng Trị.
Trung tâm Thông tin du lịch
